İdrar kaçırma

ChatGPT:

Kadınlarda idrar kaçırma (üriner inkontinans), istemsiz olarak idrarın mesaneden dışarı sızmasıdır. Özellikle doğum, menopoz, yaşlanma, bazı hastalıklar ve pelvik taban kaslarının zayıflaması bu duruma yol açabilir. Kadınlarda erkeklere göre daha sık görülür ve yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir.


Başlıca Tipleri:

  1. Stres İnkontinans:

    • Tanım: Öksürme, hapşırma, gülme, ağır kaldırma gibi karın içi basıncını artıran durumlarda idrar kaçırma.

    • Nedenleri: Pelvik taban kaslarının ve üretra sfinkterinin zayıflaması.

    • Sıklıkla: Doğum yapmış veya menopoz sonrası kadınlarda görülür.

  2. Urge İnkontinans (Aşırı aktif mesane):

    • Tanım: Ani, güçlü idrar yapma ihtiyacıyla birlikte tuvalete yetişemeden idrar kaçırma.

    • Nedenleri: Mesane kaslarının kontrolsüz kasılması.

    • Sıklıkla: Sinir sistemi hastalıkları (ör. Parkinson, MS), enfeksiyonlar.

  3. Mikst İnkontinans:

    • Tanım: Hem stres hem urge tiplerinin bir arada görülmesi.

  4. Taşma İnkontinansı:

    • Tanım: Mesanenin tam boşalamaması nedeniyle aşırı dolup taşması sonucu idrar kaçırma.

    • Nedenleri: Diyabet, nörolojik hastalıklar veya idrar yollarında tıkanıklık.

  5. Fonksiyonel İnkontinans:

    • Tanım: Fiziksel ya da zihinsel engeller nedeniyle tuvalete zamanında ulaşamama.


🩺 Tanı Yöntemleri:

  • Hastanın hikayesi ve şikayetleri

  • İdrar günlüğü

  • Fizik muayene (pelvik muayene dahil)

  • İdrar tahlili ve kültürü

  • Ürodinamik testler (gerekirse)

  • Pelvik ultrasonografi


💊 Tedavi Yöntemleri:

1. Yaşam tarzı değişiklikleri:

  • Sıvı alımını düzenleme

  • Kafein ve alkolden kaçınma

  • Kilo verme

  • Kabızlığın önlenmesi

2. Pelvik taban kas egzersizleri (Kegel egzersizleri):

  • Özellikle stres tipi idrar kaçırmada çok etkilidir.

  • Kasları güçlendirerek mesane kontrolünü artırır.

3. Davranışsal tedavi:

  • Mesane eğitimi: Tuvalet alışkanlığının düzenlenmesi.

  • Zamanlı tuvalete gitme: Özellikle yaşlı ve bilişsel bozukluğu olan hastalarda.

4. İlaç tedavisi:

  • Antikolinerjik ilaçlar: Aşırı aktif mesanede kullanılır (örn. oksibutinin, tolterodin).

  • Beta-3 agonistleri: Mirabegron gibi ilaçlar.

  • Lokal östrojen: Menopoz sonrası kadınlarda, vajinal östrojen tedavisi faydalı olabilir.

5. Cerrahi tedavi:

  • Özellikle stres tipi inkontinans için.

  • Mid-urethral sling ameliyatları (TOT, TVT gibi)

  • Burch kolposüspansiyon

  • Yapay sfinkter implantasyonu (nadir)

6. Diğer yöntemler:

  • Botoks enjeksiyonları (mesane içine, aşırı aktif mesanede)

  • Elektriksel sinir stimülasyonu (PTNS, sakral nöromodülasyon)


🔍 Ne zaman doktora başvurmalı?

  • Günlük yaşamı etkileyen idrar kaçırma varsa

  • Ani başlayan idrar kaçırma varsa

  • İdrar kaçırmaya ateş, yanma, kanlı idrar eşlik ediyorsa

  • Nörolojik belirtiler varsa (bacaklarda uyuşma, güçsüzlük gibi)